Sağlık Bakanlığı Normları ve Psikoteknik
Psikotem’de psikoteknik testleri, Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmiş normlara ve resmi mevzuata uygun, denetlenebilir ve standartlaştırılmış test sistemleriyle uygulanır.
Psikoteknikte Sağlık Bakanlığı Rolü
Ticari sürücülerin psikoteknik değerlendirmesi; Karayolları Trafik Kanunu, Karayolu Taşıma Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri çerçevesinde yürütülür. Test cihazlarının onayından rapor formatına, norm gruplarından e-Devlet entegrasyonuna kadar tüm süreç resmi standartlara bağlıdır.
Psikoteknik Test Cihazları İçin Sağlık Bakanlığı Normları
Kullanılan test cihazları, yalnızca teknik donanım açısından değil; ölçüm güvenilirliği, norm çalışmaları ve raporlama biçimi açısından da belirli kriterleri karşılamak zorundadır.
Onaylı ve Denetime Açık Sistemler
Psikoteknik değerlendirme; Sağlık Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş psikoteknik değerlendirme merkezlerinde ve onaylı test sistemleri üzerinden yapılır. Test sonuçları, standart formda bilgisayar çıktısı olarak alınır ve denetime açık biçimde saklanır.
Test Normları ve Standartlar
Kullanılan testlerin; Türkiye genelinden elde edilen norm grupları ile kalibre edilmiş olması, yaş ve eğitim düzeyi gibi değişkenlere göre sürücüyü adil şekilde değerlendirebilmesi beklenir. Norm değerleri, puanların otomatik olarak değerlendirilmesine imkân sağlar.
Veri Güvenliği ve Değiştirilemez Kayıt
Test bulgularının sonradan değiştirilmesini engelleyen bir denetim mekanizmasının olması, rapor güvenliği açısından zorunludur. Sistem, adayın her bir testte verdiği tepkileri kaydeder ve bu kayıtlar gerektiğinde denetim birimlerince incelenebilir.
Standart Rapor Formatı
Psikoteknik değerlendirme sonuçları; her yetenek alanı için ayrı puanlar, norm karşılaştırmaları ve grafik gösterimleri içeren standart bir rapor formatında düzenlenir. Bu rapor, psikiyatri uzmanının nihai kararına temel teşkil eder.
Viyana Test Sistemi, Sağlık Bakanlığı Normlarını Nasıl Karşılar?
Merkezimizde kullanılan Viyana Test Sistemi, yasal çerçevede tanımlanan ölçüm alanlarını kapsayan bilimsel ve uluslararası bir test altyapısı sunar.
Yasal Ölçüm Alanları ile Uyumlu
Psikoteknik değerlendirmede incelenmesi gereken zihinsel ve psikomotor yetenekler; dikkat, muhakeme, hız–mesafe algısı, görsel süreklilik, geniş görüş alanında uyaran fark etme, koordinasyon ve tepki hızı gibi başlıkları içerir.
Viyana Test Sistemi, bu alanları ölçmek üzere tasarlanmış modüler testlerden oluşur ve elde edilen sonuçlar norm grupları ile karşılaştırılarak raporlanır.
Uluslararası ve Ulusal Kabul
Viyana Test Sistemi; yalnızca psikoteknik alanında değil, iş ve trafik psikolojisi gibi pek çok alanda kullanılan, geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları yapılmış bir sistemdir. Dünya genelinde çok sayıda ülkede ve Türkiye’de psikoteknik değerlendirmede tercih edilir.
Test Süresi ve Yapılandırma
Psikoteknik test süresi, yürürlükteki düzenlemeler doğrultusunda 1 saatin altına düşmeyecek şekilde planlanır. Viyana Test Sistemi bataryası, bu süre içerisinde gerekli tüm yetenek alanlarını değerlendirecek biçimde yapılandırılır.
Yasal Dayanakların Genel Çerçevesi
Psikoteknik değerlendirme süreci; Karayolları Trafik Kanunu, Karayolu Taşıma Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleriyle belirlenmiş kurallar çerçevesinde yürütülür.
Karayolu Trafiği ile İlgili Düzenlemeler
Ticari araç sürücülerinin psikoteknik raporu alması zorunluluğu, karayolu trafiğine ilişkin temel mevzuatla tanımlanmıştır. Amaç; yolcu ve yük taşımacılığında güvenliği artırmak, kaza riskini azaltmak ve riskli sürücü profillerini tespit etmektir.
Psikoteknik Değerlendirme Merkezleri
Psikoteknik değerlendirme merkezlerinin açılması, ruhsatlandırılması, mesul müdürlük yapısı, cihaz kullanım kriterleri ve denetim süreçleri Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenir. Merkezler, il ve ilçe sağlık müdürlüklerince periyodik olarak denetlenir.
Psikiyatri Onayı ve e-Devlet Entegrasyonu
Test sonrası oluşturulan psikoteknik değerlendirme raporu, psikiyatri uzmanının klinik değerlendirmesi ile birlikte ele alınır. Uygun görülen raporlar elektronik olarak onaylanır ve e-Devlet üzerinden görüntülenebilir hale gelir.
Sağlık Bakanlığı Normları Hakkında Sık Sorulan Sorular
Test sistemleri, rapor geçerliliği ve denetim süreçleriyle ilgili sık gelen soruları özetledik.
Kullanılan cihaz ve yazılımların; ölçtükleri yetenek alanları, norm çalışmaları, raporlama biçimi ve veri güvenliği açısından belirli standartları karşıladığı anlamına gelir. Bu sistemler resmi olarak kayıt altındadır ve gerektiğinde il/ilçe sağlık müdürlükleri tarafından denetlenir.
Psikoteknik değerlendirme, mevzuatta tanımlanan süre ve içerik kriterlerine göre uygulanır. Uygulamada; test bataryasının süresi, sürücünün eğitim durumu ve cevaplama hızına göre değişebilse de, test süresinin 1 saatin altına düşmemesi esastır.
Güncel uygulamada psikoteknik raporlarının e-Devlet üzerinden elektronik imzalı olarak görülebilmesi beklenir. Raporunuz kısa süre içinde görünmüyorsa, merkezimizle iletişime geçerek teknik süreç ve onay durumunuzu kontrol etmenizi öneririz.