Psikoteknik raporu, ticari araç kullanan sürücülerin psikolojik ve fiziksel yeterliliğini belgeleyen, hayati öneme sahip bir belgedir. Özellikle ticari taşımacılık yapan şoförler için yasal bir zorunluluk haline gelen bu raporun geçerlilik süresi, sürücülerin sıkça merak ettiği konular arasında yer almaktadır.
Bu yazımızda, psikoteknik raporunun geçerlilik süresi, yenileme şartları ve dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Psikoteknik Raporu Nedir?
Psikoteknik değerlendirme, bireyin dikkat, algı, tepki süresi, hafıza, muhakeme ve psiko-motor beceriler gibi yetilerini ölçen bilimsel testler bütünüdür. Bu değerlendirme sonunda verilen psikoteknik raporu, kişinin sürücülük açısından uygun olup olmadığını gösterir.
Ticari taşımacılık yapan sürücüler, özellikle aşağıdaki alanlarda çalışanlar bu raporu almakla yükümlüdür:
- Şehir içi ve şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapanlar
- Yük ve eşya taşımacılığı yapan ticari araç sürücüleri
- SRC belgesi sahibi olanlar
- Şoförlük mesleğini icra eden bireyler
Psikoteknik Raporunun Geçerlilik Süresi
Yasal mevzuata göre ( şuan yürürlükte olan) göre psikoteknik raporunun geçerlilik süresi 5 yıldır.
Bu süre sonunda rapor geçerliliğini yitirir ve sürücünün yeniden değerlendirmeye girmesi gerekir. Süre ile ilgili olarak bazı çalışmalar ilgili bakanlıklar tarafından değerlendirilmekte olup yaş ve eğitim kriterleri ayrıca mesleki risk durumları da göz önüne alınarak bu sürenin kademeli olarak değiştirilmesi gündemdeki yerini koruyor. Kademeli sisteme göre adaylar belirli gruplara ayrılmak sureti ile 5 yıllık test geçerlilik süresi 3’e ; 18-35 yaş grubu için 2’ye;( 35-55 yaş grubu için) ve her yıl olacak şekilde (55 ve üzeri yaş grubuna ) güncellenmesi bekleniyor. Buradaki beklenti trafik kazalarının azaltılmasına katkı sağlamak, olası iş kazalarının önlenmesinde psikoteknik değerlendirme verilerinden yararlanarak maddi manevi kayıpların önüne geçmek hedeflenmektedir.
Resmî dayanak:
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği kurallar çerçevesinde, 5 yıl geçerliliği olan psikoteknik raporu süre sonunda yenilenmelidir.
Rapor Süresi Dolmadan Yenileme Yapılır mı?
Evet, rapor süresi dolmadan önce yenileme başvurusu yapılabilir. Bu durum genellikle aşağıdaki nedenlerle gündeme gelir:
- Yeni bir işe giriş süreci
- Trafik cezası sonrası istenen ek raporlar
- Psikoteknik sisteminde yaşanabilecek eksiklikleri önceden çözme amacı
Ancak süresi dolmamış bir rapor resmi olarak hâlâ geçerlidir. Süre dolmadan yenilense bile yeni raporun geçerlilik süresi, önceki raporun sona erdiği tarihten itibaren başlar.
Geçerliliği Etkileyen Durumlar
Bazı özel durumlar psikoteknik raporunun geçerliliğini doğrudan etkileyebilir:
- Ağır sağlık sorunları: Psikolojik rahatsızlıklar, epilepsi, dikkat eksikliği gibi sorunlar yeni bir test gerektirebilir.
- Trafik kazaları: Ciddi kazalara karışan sürücülerden yeniden değerlendirme talep edilebilir.
- Sürücü belgesi iptalleri: Ehliyet iptali gibi durumlarda psikoteknik raporunun yenilenmesi istenebilir.
Bu gibi özel durumlarda geçerli bir rapor olsa bile yeni test gerekebilir.
Psikoteknik Raporu Nereden Alınır?
Psikoteknik raporu almak isteyen bireylerin, Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş psikoteknik değerlendirme merkezlerine başvurmaları gerekmektedir.
Ümraniye Psikotem Psikoteknik Merkezi, İstanbul’un Anadolu Yakası’nda hizmet veren ve ruhsatlı test merkezleri arasında yer almaktadır. Merkezimizde:
- Randevusuz işlem
- Hızlı sonuç alma
- Yetkili uzman psikologlarla değerlendirme
- Aynı gün e-Devlet sistemine kayıt avantajı
gibi hizmetler sunulmaktadır.
Rapor Süresi Dolduysa Ne Yapmalıyım?
Eğer psikoteknik raporunuzun süresi dolmuşsa, ticari araç kullanmaya devam etmeniz yasal olarak mümkün değildir. Bu durumda derhal yeni bir değerlendirme için başvuruda bulunmanız gereklidir.
Aksi takdirde:
- Trafik denetimlerinde cezai işlem uygulanabilir
- SRC belgeleriniz askıya alınabilir
- Taşımacılık faaliyetiniz geçici olarak durdurulabilir
Bu yüzden 5 yıl sonunda raporunuzu yenilemek, yasal sorumluluğunuzdur.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Rapor süresi dolduktan sonra kaç gün içinde yenileme yapılmalı?
Cezai işlem uygulanmaması için rapor süresi dolmadan başvuru yapılması tavsiye edilir. Ancak dolduktan sonra da işlem yapılabilir.
2. Raporu yenilemek için tekrar test yapılır mı?
Evet, geçerlilik süresi dolduğunda tüm testler yeniden uygulanır.
3. Raporun geçerlilik süresi e-Devlet’te görünür mü?
Evet, alınan tüm psikoteknik raporları e-Devlet sistemi üzerinden sorgulanabilir.
Psikoteknik raporunun geçerlilik süresi 5 yıldır ve bu sürenin sonunda yasal olarak yenilenmesi gerekmektedir. Özellikle ticari sürücüler için zorunlu olan bu belgeyi süresi geçmeden yenilemek, hem yasal sorumlulukları yerine getirmek hem de trafikte güvenliği sağlamak açısından önemlidir.
Ümraniye’deki yetkili merkezimizle iletişime geçerek kısa sürede randevunuzu alabilir, işlemlerinizi aynı gün içinde tamamlayabilirsiniz.
Son yorumlar