Uzun yıllar tecrübe edinmeye dayalı mesleklerin başında Kamyon ve Tır şoförlüğü gelmektedir. Taşınmacak yükün ağırlığı, kullanılan aracın taşıma kapasitesi, donanımı lastiklerinden tutun dorsesine, kupasından tutun aynalarına kadar büyük bir dikkat isteyen Kamyon ve Tır şoförleri aslında birer gizli kahramanlardır.

Üretilen ürünlerin taşınması, küçük aletlerden tutun aklınıza gelebilecek her türlü yükün bir yerden bir yere taşınması zor ve meşakkatli bir süreçten geçmektedir. Türkiye karayollarında ve dünyanın dört bir yanında taşımacılık işi ile uğraşan şoförler yaz kış demeden bu yorucu ve zahmetli işi icra eteye devam etmektedirler. Yıpranma payı oldukça yüksek olan taşımacılık işi aynı zamanda sürekli dikkat gerektiren bir iştir.

Taşımacılık sektörü için Türkiye’de Ulaştırma Bakanlığı, Uluslararası yollarda ise her ülkenin kendi sorumluluk alanlarında farklı denetim mekanizması ve kuralları bulunmaktadır.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından denetlenen karayollarında kamyon ve tır kullanan araç ve şoförler için de belli kurallar bulunmaktadır.

Ülkemizde ulaştırma sektörünün olmazsa olmazı kamyon ve tır ile taşımacılık hizmeti veren sürücülerin Karayolları Taşıma kanunu gereğince psikoteknik raporu bulundurmaları zorunludur.

Kamyon ve Tır Sürücüleri İçin Psikoteknik Değerlendirme ve Mevzuattaki Yeri

Kamyon Soförleri İçin Psikoteknik Belgesi Zorunluluğu

Türkiye’de ticari araç sürücülerinin psikoteknik testine tabi tutulması, Karayolu Taşıma Yönetmeliği ve 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında zorunlu hale getirilmiştir. Bu çerçevede, kamyon ve tır sürücüleri, ticari taşımacılık faaliyetlerine devam edebilmek için geçerli bir psikoteknik değerlendirme raporuna sahip olmalıdır.

Tır Şoförlerinin Bulundurması Zorunlu Taşımacılık Belgeleri

Tır şoförleri, yurt içi ve yurt dışı taşımacılık yaparken belirli belgeleri bulundurmak zorundadır. Bu belgeler hem yasal zorunlulukları yerine getirmek hem de taşımacılık süreçlerini sorunsuz yürütmek için gereklidir. İşte tır şoförlerinin alması gereken zorunlu taşımacılık belgeleri:

1. Sürücü Belgeleri (Ehliyet ve Mesleki Belgeler)

📌 C ve CE Sınıfı Ehliyet

• Kamyon ve tır kullanacak sürücüler C sınıfı (kamyon) veya CE sınıfı (tır, çekici) sürücü belgesine sahip olmalıdır.

📌 SRC Belgesi (Mesleki Yeterlilik Belgesi)

• Ticari taşımacılık yapan tüm sürücülerin SRC belgesi alması zorunludur.

• Taşımacılık türüne göre farklı SRC belgeleri vardır:

• SRC 1: Uluslararası yolcu taşımacılığı

• SRC 2: Yurt içi yolcu taşımacılığı

• SRC 3: Uluslararası eşya ve kargo taşımacılığı (Tır şoförleri için gerekli)

• SRC 4: Yurt içi eşya ve kargo taşımacılığı (Kamyon şoförleri için gerekli)

• SRC 5: Tehlikeli madde taşımacılığı (ADR belgesi ile birlikte)

📌 Psikoteknik Değerlendirme Raporu

• Ticari taşımacılık yapan sürücülerin 5 yılda bir psikoteknik raporu alması zorunludur.

• Refleks, dikkat, el-göz koordinasyonu gibi sürüş becerileri test edilir.

Mevzuata Göre Psikoteknik Test Süreci

📌 Test Süresi: Yaklaşık 1 saat sürer.

📌 Geçerlilik Süresi: 5 yıldır. Süresi dolan sürücüler tekrar teste tabi tutulmalıdır.

📌 Rapor Onayı: Test sonucunda, yetkili psikoteknik merkezleri tarafından düzenlenen rapor, Sağlık Bakanlığı onaylı olmalıdır.

📌 Zorunluluk Denetimi: Karayolu taşımacılığı yapan sürücüler denetimlerde psikoteknik belgesini ibraz etmek zorundadır.

Psikoteknik Değerlendirmenin Önemi

🚛 Kaza Riskini Azaltır: Uzun yol şoförlerinin yorgunluk, dikkat kaybı ve refleks zayıflığı gibi risk faktörleri belirlenerek güvenli sürüş sağlanır.

🚛 Yasal Yükümlülüklere Uyum Sağlar: Ticari taşımacılık yapan firmalar, çalışanlarının geçerli psikoteknik belgeleri olmadan çalıştırılması durumunda cezai yaptırımla karşılaşabilirler.

🚛 Sürüş Güvenliği Artar: Özellikle uzun yol sürücülerinin stres yönetimi, hız algısı ve karar verme yetenekleri değerlendirilerek, olası trafik kazalarının önüne geçilir.

🚛 Mesleki Yeterliliği Belgelendirir: Tır ve kamyon şoförleri, psikoteknik raporları sayesinde mesleki yeterliliklerini kanıtlayabilir ve taşımacılık sektöründe yasal olarak faaliyet gösterebilirler.

Psikoteknik Raporu Olmayan Sürücüler İçin Cezai Yaptırımlar

Psikoteknik belgesi olmadan ticari araç kullanmanın yaptırımları şunlardır:

🔸 Trafik Cezası: 2024 yılı itibarıyla psikoteknik belgesi olmadan ticari taşıt kullanan sürücülere ciddi para cezaları uygulanmaktadır.

🔸 Ehliyete El Konulması: Trafik denetimlerinde belgesi olmayan sürücülerin ehliyetine geçici olarak el konulabilir.

🔸 Çalışma Engeli: Belgesi olmayan sürücüler lojistik ve taşımacılık firmalarında yasal olarak çalışamaz.

Sonuç

Kamyon ve tır şoförleri için psikoteknik değerlendirme, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda trafik güvenliği ve mesleki yeterlilik açısından kritik bir gerekliliktir. Hem bireysel sürücüler hem de lojistik firmaları, psikoteknik belgesi alarak hem yasal yükümlülükleri yerine getirmeli hem de daha güvenli bir sürüş deneyimi sağlamalıdır.

Psikoteknik testiniz için randevu almak veya süreç hakkında daha fazla bilgi edinmek için bizimle iletişime geçin! 🚛✅